Stanisław Moniuszko zapisał się w historii muzyki jako najwybitniejszy polski kompozytor operowy XIX wieku i twórca około 300 pieśni. Mniej znany jest jego dorobek instrumentalny, choć pod względem liczebności utwory fortepianowe zajmują drugie miejsce, zaraz po pieśniach.

Moniuszko zostawił po sobie około 180 utworów przeznaczonych na fortepian, na dwie i cztery ręce. Są to kompozycje dość jednolite stylistycznie, niewielkich rozmiarów, o symetrycznej budowie, prostej harmonice i niewyszukanej fakturze, idealne do wykonywania w domu lub salonie. Charakteryzuje je potoczysty, żywy przebieg, elegancja oraz indywidualny język muzyczny, typowy dla całej twórczości Moniuszki. Kompozycje te mają nie tylko walorv techniczne, ale również artvstvczne.

Na płycie utwory Moniuszki ozywają na nowo pod palcami Tobiasa Kocha, grającego na instrumencie historycznym, na którym grywał niegdyś sam kompozytor. Moniuszko wysoko cenił fortepiany Kralla i Seidlera. Nie tylko posiadał instrument tej firmy, ale nawet - w latach 1850-1860 - pośredniczył w sprzedazy fortepianów tej firmy dla mieszkańców Wilna, którzy powierzali twórcy Śpiewników domowych wybór odpowiedniego egzemplarza. Ciekawostką jest to, Że pierwszym instrumentem Moniuszki był fortepian zapomnianego esi wytwórcy - Niecielskiego, który miał swoją pracownię w Nowosiółkach (Benjamin Vogel, Fortepian polski, Warszawa 1995).

Ewa Sławińska-Dahlig (fragment z ksiąeczki)

---

Nagrano w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, Warszawa, 20–24 lipca 2020. Piano: Krall & Seidler, 1864, No. 3043.