Termin pojawia się w różnych pismach teoretycznych z XVII i XVIII wieku. Informacje w nich zawarte nie zawsze są zgodne merytorycznie. Wydaje się, że przyczyną naturalnych różnic w postrzeganiu pojęcia są zmiany stylistyczne zachodzące w przeciągu kolejnych faz baroku i bardzo szerokie znaczenie terminu przy jego oryginalnym zastosowaniu. Termin Stylus Phantasticus zostaje użyty po raz pierwszy przez Kirchera w dziele „Musurgia Universalis” - „Stylus phantasticus, stosowny dla instrumentów, jest najswobodniejszym i najbardziej nieskrępowanym sposobem komponowania, w okazywaniu talentu nieograniczonym ani słowem ani schematem harmonicznym; ustanowiony, by oddanego uczyć tajemniczej umiejętności harmonii, a utalentowanego zaś zakończeń harmonicznych i wiązania fug”