Twórczość kompozytorów z kręgu uczniów i przyjaciół Fryderyka Chopina obejmuje cały wachlarz form i gatunków XIX-wiecznej muzyki fortepianowej. Utwory te za życia ich twórców były publikowane przez znaczące firmy wydawnicze i zyskały niemałą popularność. Nie przetrwały jednak próby czasu. Wraz z końcem XIX wieku w większości zniknęły z rynku wydawniczego i żvcia koncertowego.

Uczniowie Chopina specjalizowali się w melodiach kantylenowych, bogatych melodycznie, nasyconych liryzmem, nieco nostalgicznych i na swój sposób wdzięcznych. Są to utwory niewymagające szczególnych umiejętności pianistycznych. Niektóre z nich mają jednak profil wirtuozowski - zawierają elementy brawury i popisu; niekiedy w odmianie podniosłej, heroicznej (jak w Polonaise brillante op. 21 Adolfa Gutmanna), a niekiedy o parodystycznym, cyrkowym wręcz charakterze (jak w Le Tourbillon. Galop Brillant op. 37 tego samego kompozytora). Zachowana jest równowaga form taneczno-pochodnych (mazurków, walców) i miniatur nastrojowych (nokturnów).

Dorobek Filtscha, Fontany, Gutmanna, Mikulego, Tellefsena i baronowej Rothschild to niezwykle cenne świadectwo epoki. W sensie skali talentu czy roli w historii muzyki, kompozytorów tych można sytuować w jednej grupie, między rzeszą innych twórców muzyki salonowej. Jako pianiści, należeli niewątpliwie do grona wybitnych wirtuozów XIX wieku i przyczynili się do popularyzacji twórczości swego mistrza. W bogatej i wszechstronnej działalności muzycznej, również edytorskiej (Mikuli, Tellefsen, Fontana) i pedagogicznej (głównie Mikuli) nie ustawali w dążeniu do uchwycenia i zgłębienia stylu wykonawczego Chopina oraz do zachowania dla przyszłych pokoleń dziedzictwa chopinowskiego w najdoskonalszym kształcie.

Ewa Sławińska-Dahlig (fragment z książeczki)

---

Nagrano w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, Warszawa, 13–16 października 2020. Pianoforte: C. Bechstein Grand piano D, 282.